موسسه زیتون شب گذشته میزبان جمعی از دوستداران اهل‌بیت(علیهم‌السلام) بود که جهت شرکت در نشست تخصصی «صبر از منظر آیات و روایات» به محل حسینیه این موسسه آمده بودند.
«سید مجتبی حسینی» سخنان خود را با تبیین معنای صبر آغاز کرد و گفت: اگر بخواهیم از نظر لغوی این واژه را معنا کنیم تنها واژه نزدیک به صبر همان شکیبایی است و این شکیبایی و صبر خود مشتمل بر دو قسم است؛ صبر فعال و صبر انفعالی.
وی بسنده کردن انسان به تحمل هرگونه ناخوشی و سختی را مصداق صبر انفعالی خواند و افزود: اگر برای حل وضعیت موجود و برون‌رفت از دشواری‌ها کاری صورت بگیرد آن وقت است که صبر مفهوم فعال پیدا می‌کند و همین نوع صبر است که مطابق آیات و روایات برای انسان‌هایی که مزین به این ارزش اخلاقی هستند اجر بی‌حساب در نظر گرفته شده است.
موضوع «اهمیت صبر» یکی دیگر از سرفصل‌هایی بود که در این نشست مطرح شد و سید مجتبی حسینی با اشاره به این روایت که «صبر برای ایمان مانند سر برای بدن است» تواتر بیان این روایت را دلیل محکمی بر اهمیت آن دانست و افزود: پیامبر خدا ضمن بیان این روایت فرموده‌اند: «اگر سر برود بدن هم می‌رود» و بر همین اساس به‌خوبی واضح است دین‌داری بدون صبر یک دین‌داری تنفربرانگیز و مشمئزکننده است. ایمان بدون صبر نه تنها دین نیست که یک عادت و یک رفتار قبیله‌ای است و هیچ ارزشی ندارد.
وی در این بخش از سخنانش فعالان حوزه تربیت، آموزش و تبلیغ دین را مخاطب قرار داد و اظهار داشت: شرط اثرگذاری یک پیام تربیتی صبر و مداومت است همچنان که بسیاری از پیامبران و ائمه سال‌ها تلاش و شکیبایی کردند تا حتی یک نفر و یک گروه اندک را به سوی رستگاری رهنمون شوند. اگر انسانی که دغدغه تربیت و آموزش دارد به این ویژگی اخلاقی آراسته نباشد، مطمئناً نه خود بهره‌ای خواهد برد و نه تاثیر مثبتی خواهد گذاشت.
این پژوهشگر علوم دینی با اشاره به روایتی که اجر صابران را معادل بر اجر هزار شهید می‌داند، وجوه مشترک میان شهدا و صابران در راه خدا را بر شمرد و گفت: توحید قوی، ایمان مستقر، باور مشترک، حق باوری و ایستادگی بر آن و امید به آینده ازجمله این اشتراکات است. خود این قیاس میان شهید و کسی که در راه خدا بر ابتلائات صبر می‌کند اهمیت این ارزش اخلاقی را بیش از پیش نمایان می‌کند.
سید مجتبی حسینی همچنین به این نکته اشاره کرد که مطمئناً صبر پیشه کردن نیازمند یک سری عوامل به عنوان پیش‌نیاز است. تا این عوامل مهیا نشود خود صبر نیز محقق نخواهد شد. از جمله «ایمان» که رابطه مستقیم با صبر دارد. هرچه ایمان قوی تر، فرد صبورتر است و هر چه انسان صابرتر باشد، ایمانش قوی است. دوعاملی که به مثابه دو بال پرواز و حرکت مومن است و متاسفانه در دنیای امروز شاهد آن هستیم که چه میزان تلاش‌هایی برای ساقط کردن این بال‌ها و کمرنگ شدن این رابطه دوسویه صورت می‌گیرد تا مومن از حرکت بازایستد.
به گفته این اسلام‌شناس داشتن بینش صحیح عامل مکمل این دو بال است. انتظار یکی از مصادیق بینش صحیح است. بارزترین نوع انتظار که مشترک میان تمام ادیان و فرق دینی است؛ انتظار منجی است. داشتن ایمان قوی بینش صحیح در انسان را بارور و تلخی و سختی را زدوده و انسان را آماده صبر فعال می‌کند.
«مدیریت نفس» یکی دیگر از عواملی بود که مهندس حسینی به عنوان عامل پیش‌نیاز صبر در انسان نام برد و در تبیین آن گفت: از عوارض دنیای معاصر این است که خواهان یک زندگی رها و یله برای انسان است. ملاک و معیار را میل و خواست انسان می‌داند و طبیعتاً در این صورت انسان دیگر به هیچ سختی تن نخواهد داد و صبر نیز دیگر معنایی پیدا نخواهد داشت.
وی در تکمیل مباحث این بخش به مفاهیم بلند سوره مبارکه «عصر» اشاره کرد و گفت: بر اساس این سوره، انسان برای رهایی از خسارت و زیان؛ راهی جز ایمان، عمل صالح، توصیه به حق و توصیه به صبر ندارد.
دقایق پایانی نشست شب گذشته موسسه زیتون به بیان نکاتی در باب دلایل صبر و آثار نبود صبر در جامعه اختصاص یافت که سید مجتبی حسینی در این خصوص اظهار داشت: انسان مومن در تمام امور زندگی و مهم‌تر از همه حتی در عبادات نیز توصیه به صبر شده است. عدم نهادینه ساختن این فضیلت اخلاقی، انسان را به روزمرگی، خسارت، گسست مدیریت دچار خواهد کرد. چه بسیار از مشکلات و ناهنجاری‌های اخلاقی اجتماعی که در صورت وجود کمی شکیبایی به راحتی قابل حل و فصل خواهد بود.
نشست صبر از منظر آیات و روایات از مجموعه نشست‌های تخصصی آکادمی زیتون همزمان با هفتم صفر در محل حسینیه موسسه برگزار شد.
ثبت نظر شما